alles over Kroatie naar desktop-versie Vakantiehuis Maroflin

Bezoek aan Zadar.


Oude verhalen - Deel V - pagina 2 - pagina 3

Van nature was Zara (Zadar) een schiereiland, maar de Venetianen hebben het, om strategische redenen, tot een eiland gemaakt en omringd met muren en brede wallen, langswaar men de gehele stad kan rondwandelen. Zara (Zadar) heeft vier poorten: twee daarvan, de poort van San-Chrysogone of de Zeepoort en de Landspoort, verdienen bijzondere aandacht.

De eerste is een Romeinse poort met een enkele boog en een entablement, door Korinthische pilasters gedragen. De poort is een ex-voto, door een zekere Melia Anniana aan haar gemaal Loepicius toegewijd. Naar het opschrift te oordelen, zou zij vroeger nabij een markt hebben gestaan en zonder twijfel was ook deze poort vroeger versierd met standbeelden.

Naar men beweert, is deze poort afkomstig uit de antieke stad Oenona. Ik vermoed dat de Venetianen, bij het bouwen van de muur, volgens hun gewoonte, deze boog tot een poort zullen hebben aangewend.

De Landspoort is van Sammicheli, zij vormt een waardige toegang tot de stad en door haar schone en sobere lijnen herinnert zij aan de fraaie poort te Verona. Het strekt Sammicheli tot blijvende roem, dat hij de schoonheid en de adel der vormen heeft weten te verbinden met de strategische eisen van de vestingbouw, de kunst met het militaire genie. Een grote, fraai bewerkte leeuw versiert het vak boven de hoofdingang. De beide zijvakken bevatten opschriften ter ere van Marc-Antonio Diedo, een proveditor uit het begin der zestiende eeuw, van wiens bestuur te Zara (Zadar) nog vele sporen te vinden zijn.

Bij het doorwandelen der straten en pleinen, zo vaak een of ander kunstwerk uw aandacht trekt, komt ge steeds meer tot de overtuiging dat Zara (Zadar) nog geheel Venetiaans in karakter en voorkomen is. De inwoners spreken het zelfde dialect als te Venetië, maar de voortdurende betrekkingen met het Slavische platteland hebben vreemde elementen in de taal gebracht. Ook zijn de meeste inwoners zowel het Italiaans als het Slavonisch machtig. Het inwendige der huizen vertoont volledig het Italiaanse karakter. Zij hebben hun binnenplaatsen (cortile) met gebeeldhouwde putten, meestal met wijngaardranken overschaduwd. In sommige afgelegen straten treft men enkele paleizen aan, die geen onwaardige figuur zouden maken naast de fraaie paleizen te Venetië.

Ge hebt niet veel meer dan een kwartier nodig om de boulevards af te wandelen, die allen naar een heilige of een proveditor genoemd zijn. Niemand zal zich deze wandeling beklagen want daar de stad op een eiland ligt, heeft men overal uitzicht op zee en de eilanden langs de kust. De veldmaarschalk Baron Welde, gouverneur van Zara (Zadar) en vroeger gouverneur van Wenen, heeft in 1829, op de vestingswerken een fraaie tuin laten aanleggen. Vroeger omsloot de muur de stad als een ijzeren gordel maar langzamerhand heeft men die gordel moeten verwijden en aan de zeezijde is men bezig de muur af te breken. De stad zal daardoor in schilderachtigheid en eigenaardigheid veel verliezen van haar voorkomen,maar het moderne leven wist overal de sporen en herinneringen van het verleden uit en de pogingen om deze verwoestingen te stuiten zijn over het algemeen machteloos tegen het steeds voortwoekerend kwaad.

De kwestie van het drinkwater is ten allen tijde, voor Zara (Zadar) van overwegend belang geweest. Daar de stad herhaalde belegeringen heeft moeten doorstaan, was deze zaak van het grootste belang en voortdurend heeft men getracht, deze moeilijke kwestie op bevredigende wijze op te lossen. Dit blijkt vooral aan de zogenoemde Vijf Putten.

Een antieke waterleiding, naar men wil door Trajanus gebouwd en waarvan men de overblijfselen nog mijlen ver, tot in het Slavische binnenland, kan volgen, voorzag weleer in de behoeften der Romeinse kolonie. Later toen Sammicheli zijn plan voor de vestingbouw ontwierp, maakte hij gebruik van de werken van zijn voorgangers, wijzigde ze en liet nieuwe kanalen graven . Daar de Venetianen uit de tijd der renaissance niet tevreden waren, wanneer zij bij de behartiging van het publiek belang niet tevens aan de eisen der schoonheid voldeden, ontwierp Sammicheli een fraai plein met vijf sierlijke putten, tegenwoordig de Cinque Pozzi genoemd, waar de inwoners het nodige drinkwater kunnen verkrijgen.

De voorbijganger ziet van dit grote werk niets meer dan de vijf uitstekende randen van de putten maar de onderaardse werken zijn van zeer belangrijke omvang en ook uit een archeologisch oogpunt zeer merkwaardig. Het is moeilijk, zich rekenschap te geven van de oorspronkelijke aanleg der kanalen. Vermoedelijk hadden zij een dubbele bestemming: namelijk om het water aan te voeren, en ook om in geval van belegering, gemeenschap met de buitenwereld mogelijk te maken. >>> pagina 3




vandaag 28-3-24, laatst aangepast op 06-12-15.