Zagreb - Kathedraal - bezienswaardigheden

Vakantiehuis Maroflin, uitvalbasis voor noord-Kroatië

Sint-Stefanus kathedraal

Sint-Stefaankathedraal nog steeds in de steigers

Geschiedenis
De Sint-Stefanus kathedraal is de belangrijkste kerk van Zagreb en onlosmakelijk verbonden met de geschiedenis van de stad. Rondom deze kerk ontwikkelde zich een nederzetting (Kaptol genaamd) die in de negentiende eeuw fuseerde met het seculiere Gradec (de Bovenstad) tot het huidige Zagreb.

De geschiedenis van Kaptol gaat terug tot het jaar 1094 toen de Hongaarse koning Ladislav het bisdom Zagreb vestigde. De eerste kerk op deze plaats werd gebouwd van steen uit het Medvednica-gebergte dat direct ten noorden van Zagreb ligt. De vernietiging van die kerk door de Tartaren in 1242 was de eerste van een reeks verwoestingen door brand, oorlog of aardbeving.

Exterieur
Veel oude interieurstukken zijn bewaard gebleven, maar het uiterlijk dateert van na de grote aardbeving uit 1880. De Keulse architect Herman Bolle gaf de kerk een volledige nieuwe facade met twee klokkentorens van 105 meter hoog. Wie voor de kerk staat krijgt de indruk dat de linkertoren korter is, wat een architectonisch grapje van Bolle is waarmee hij de asymmetrie in de natuur wilde nabootsen. Vanwege de slechte kwaliteit van het gebruikte steen, staat de kathedraal al jaren in de steigers. Wie om de kathedraal heen loopt en omhoog kijkt, kan goed zien hoe erg de versieringen zijn aangetast door regen en wind.

Interieur
Wie de kerk binnengaat, ziet direct rechts een houten kruis met daarnaast een gedenksteen ter ere van het bezoek van paus Johannes Paulus II in 1994. Dat bezoek gaf veel Kroaten morele steun, want Kroatië was toen verwikkeld in de burgeroorlog. Bovendien was het precies duizend jaar nadat in 1094 de Hongaarse koning Ladislav Zagreb een bisdom schonk. Om de hoek rechts staan een aantal kruisbeelden met daarboven een tekst in het Glagolisch, het oudst bekende Slavische alfabet dat in de negende eeuw is bedacht door de evangelisten Cyrillus en Methodius.
In de rechter zijbeuk staan een aantal fraaie altaarstukken en bidstoelen, waarvan er een is versierd met een tekening die de oude kathedraal van voor de aardbeving laat zien. Boven de grote koorbank is een gedeelte van de dertiende eeuws fresco te zien.
Achter het hoofdaltaar bevindt zich de sarcofaag van de omstreden aartsbisschop Alojzije Stepinac. Stepinac werd door het communistische regime van Joegoslavië beschuldigd van samenwerking met de Kroatische fascisten en zat geruime tijd gevangen. Na de Kroatische onafhankelijkheid in 1991 is een ware cultus rond Stepinac ontstaan, waarvan de vele danktegeltjes aan de voet van de sarcofaag getuigen.
In de linker zijbeuk staat een door Ivan Mestrovic vervaardigde witte grafsteen voor Stepinac, waarop de bisschop nederig knielt onder Christus' zegening. Na de grafsteen volgen vier altaarstukken, waarvan de derde is gewijd aan de evangelisten Cyrillus en Methodius. De mooi bewerkte marmeren preekstoel stamt uit 1695.

Sacristie en schatkamer
Wie de schatkamer wil zien, moet eerst door de sacristie (linker zijbeuk) waar delen van dertiende-eeuwse fresco's te zien zijn en een schilderij met de kathedraal van voor de aardbeving. De schatkamer bevindt zich boven de sacristie en is door het gebrek aan informatie ter plaatse niet heel interessant. Het vreemdste voorwerp is waarschijnlijk een kistje met het schedeltje van een kindje dat door de Hongaars-Kroatische koning Andrija II in 1221 uit Bethlehem is meegenomen. Het kindje zou tijdens de Bethlehemse kindermoord zijn omgekomen.

Geopend
Werkdagen: 10.00-17.00
Zon- en feestdagen: 13.00-17.00

Toegangsprijs
Kathedraal: gratis
Schatkamer: 20 kuna

vandaag 19-4-24, laatst aangepast op 06-12-15.

visitzagreb.org

Sint-Stefanus kathedraal