Zagreb - Staatsarchief - bezienswaardigheden

Vakantiehuis Maroflin, uitvalbasis voor noord-Kroatië

Staatsarchief.

Een vier meter hoge uil op elke hoek van het dak van het staatsarchief.

Art nouveau heeft in Kroatië maar weinig zichtbare sporen nagelaten. Daarom is het Staatsarchief aan het Marulicplein een uitzonderlijk gebouw. Van buiten en van binnen is het optrokken in de stijl die ook wel Jugendstil of Sezession wordt genoemd.

Bibliotheek
In tegenstelling tot veel gebouwen in de Zagrebse Benedenstad is het Staatsarchief nu eens ontworpen door een Kroatische architect. Rudolf Lubinski (1873-1935) won met zijn ontwerp de opdracht voor de bouw van de Nationale en Wetenschappelijke Bibliotheek, die in 1913 gereedkwam. Een aantal jaren eerder had Lubinski al een bijdrage geleverd aan de inmiddels beroemde universiteitsbibliotheek van Heidelberg.
Dat het gebouw tegenwoordig als Staatsarchief bekend staat, komt omdat de bibliotheek in 1995 verhuisde naar een nieuwe locatie en de ruimte aan het Kroatische Staatsarchief liet.

Exterieur
Aan de buitenkant vallen direct de uilen op die op de hoeken van het dak staan. Vanaf de grond is het moeilijk voorstelbaar, maar elk uil is maar liefst vier meter hoog. Elke groep van vier uilen draagt een wereldbol, wat een verwijzing is naar de kennis die een bibliotheek behoort te verzamelen.
De gevel boven de ingang toont allegorieën van vier wetenschappen: filosofie, geneeskunde, recht, en godgeleerdheid. De andere gevel, die uitkijkt over de Botanische tuin, laat een reliëf zien van Rudolf Valdec waarmee hij het boekenvak uitbeeldde.

Interieur
Wie het Staatsarchief van binnen wil bewonderen, kan het beste deelnemen aan een rondleiding. De gids laat u de grote leeszaal zien, met kandelaars die duizend kilo per stuk wegen, glas-in-lood ramen en andere decoraties in art nouveau. Het glazen plafond werd tijdens de laatste oorlog uit voorzorg verwijderd, maar is nu weer op zijn originele plaats. Verder krijgt u onder meer het trappenhuis, de marmeren entree en de leeszaal voor professoren te zien.

Vader van de Kroatische literatuur
In het park voor het Staatsarchief staat het toepasselijke standbeeld van Marko Marulic (1450-1524). Marulic, geboren en overleden in Split, wordt beschouwd als de vader van de Kroatische literatuur. Behalve schrijver was hij een voornaam humanist en groot bewonderaar van Erasmus. Omdat hij veel in het Latijn schreef, was hij in de zestiende en zeventiende eeuw ook elders in Europa een gevierd man. Zijn beeltenis prijkt op het bankbiljet van vijfhonderd kuna.

Rondleiding Staatsarchief
Maandag-vrijdag: 12.00 tot 14.00 uur.
Prijs: 20 kuna
De rondleidingen zijn beschikbaar in het Engels, Duits, Frans of Kroatisch.

vandaag 12-5-25, laatst aangepast op 06-12-15.

visitzagreb.org

Staatsarchief.