Toeristische informatie over Zagreb

visitzagreb.org

Logo Made in Flanders
Vakantiehuis Maroflin, uitvalbasis voor noord-Kroatië

Heilige-Markuskerk.

De markuskerk met wapenschilden op het dak
De Heilige Markuskerk in Zagreb
De Marcuskerk is een van de oudste gebouwen in Zagreb, want zij wordt al genoemd in 1256. In dat jaar gaf koning Bela IV de Bovenstad toestemming om een jaarmarkt te organiseren. Deze markt werd gehouden op het plein voor de kerk, het huidige Marcusplein, ten tijde van de feestdag gewijd aan de Heilige Marcus.
Het interieur en exterieur van de kerk is in de loop der eeuwen zo ingrijpend gewijzigd dat nog weinig herinnert aan een middeleeuws gebouw. De kenmerkende gekleurde dakpannen liggen er bijvoorbeeld pas sinds 1882. Naast aardbevingen en branden heeft de kerk zwaar geleden onder de vernieuwingsdrang van architecten, waardoor haar oorspronkelijke karakter grotendeels verloren is gegaan.

Exterieur
De blikvanger aan de buitenkant is het vroeg vijftiende-eeuwse gotische zuidportaal In de nissen van het portaal staan vijftien beeldjes (waaronder vier van hout) van de twaalf apostelen, Christus, en Maria met kind. In de dubbele nis is Marcus, de beschermheilige van de stad, uitgebeeld met een leeuw aan zijn voeten.
Herman Bolle, de Duitse architect die overal in Zagreb zijn sporen heeft nagelaten, verbouwde de kerk van 1876 tot 1882 grondig. De meest opvallende vernieuwing was het gekleurde pannendak. Het schild links bestaat uit de wapens van Kroatië (het rood-witte schaakbord), Dalmatië (drie leeuwenkoppen tegen een blauwe achtergrond) en Slavonië (twee rivieren met een marter, ‘kuna’, daartussen). Het rechter wapen stelt de stad Zagreb voor.
Hoezeer de Marcuskerk ook is veranderd, het wapenschild van Zagreb is al minstens vijfhonderd jaar hetzelfde. In de westelijke buitenmuur van de kapel werd namelijk in 1499 een gedenksteen met dat wapen gemetseld. De steen die nu in de muur zit, is een kopie; het origineel wordt bewaard in het Museum van de stad Zagreb.

Interieur
Uit de vroegste tijd stamt alleen nog het venster in de zuidmuur.
De gilden in Zagreb, zoals kleermakers en slagers, hadden in de kerk elk hun eigen altaar en beschermheilige. Herman Bolle, die de kerk ook van binnen ingrijpend verbouwde, verwijderde deze altaren. Gelukkig zijn ze in het Museum van de stad Zagreb nog te zien.
Bolles veranderingen waren geen lang leven beschoren. Met uitzondering van de wapenschilden op het dak, het westportaal en de gebrandschilderde ramen, werden al zijn neogotische toevoegingen verwijderd. In plaats daarvan maakte de beeldhouwer Ivan Mestrovic in de jaren dertig een nieuw hoofdaltaar met een enorme crucifix. Naast het altaar maakte hij een reliëf van de Heilige Marcus en van het oudste wapen van Zagreb.
De muren werden door Jozo Kljakovic versierd met fresco’s. Op het werk ‘Kerst’ in de zuidapsis staan boeren uit alle delen van Kroatië. Op de zuidmuur zijn de vier profeten uit het Oude Testament aangebracht en rondom het portaal ‘Mozes op de Sinaď’. In de noordkapel begon Kljakovic aan een reeks voorstellingen uit de Kroatische geschiedenis, maar door het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog is de reeks niet afgekomen. Voltooid zijn ‘Beschermheiligen van de stad Zagreb’, ‘De sabor van Split met Gregorius van Nin’, ‘Kerstening der Kroaten’ en ‘De kroning van Zvonimir’.


vandaag 16-4-24, laatst aangepast op 06-12-15.